Jacek Leociak
Spojrzenia na warszawskie getto
Wydawca: Dom Spotkań z Historią
Oprawa miękka, 268 stron, format 300x210 mm
Cena 85 zł

Najnowsza książka Jacka Leociaka Spojrzenia na warszawskie getto, została zainspirowana autorskim cyklem spotkań organizowanym w Domu Spotkań z Historią od stycznia 2009. Oś książki stanowi sześć ulic warszawskiego Muranowa: Krochmalna, Leszno, Karmelicka, Nowolipie, Miła, Stawki – dobrane i ułożone w taki sposób, aby pokazać nie tylko historię tych ulic i ich mieszkańców, ale także życie w getcie, jego przeobrażanie, ścieśnianie i ostateczną zagładę. Autor zabiera czytelników na wędrówki po tych miejscach, wykorzystując różnorodne źródła: świadectwa ofiar spisywane w czasie wojny, wydane po latach wspomnienia, dokumentację niemiecką, żydowską, polską, wycinki z prasy oraz fotografie przedwojenne, wojenne i współczesne. Szczególną wartość mają świadectwa pochodzące ze zbiorów Archiwum Ringelbluma - podziemnego archiwum getta warszawskiego.

Spojrzenia na warszawskie getto to połączenie autorskiego przewodnika, eseju historycznego i antologii tekstów źródłowych w bogato ilustrowanej szacie graficznej. W książce wykorzystano blisko 150 zdjęć z archiwów fotograficznych z całego świata, m.in.: Żydowskiego Instytutu Historycznego, Instytutu Sztuki PAN, Yad Vashem, Ghetto Fighter’s House Museum w Izraelu, Bundesarchiv Koblenz w Niemczech, United States Holocaust Memorial Museum w Nowym Jorku. Wiele z tych zdjęć jest unikatowych i publikowanych po raz pierwszy. Współczesne, nastrojowe zdjęcia Macieja Jeziorka doskonale wpisują się w formułę książki, pokazując Muranów – swoiste Miejsce-po-getcie, w którym nieliczne ślady zaginionego świata wyłaniają się spośród nowych osiedli i tętniących życiem ulic. Niezwykle cennym uzupełnieniem są specjalnie opracowane przez Pawła E. Weszpińskiego mapy historyczne opisywanych ulic z autorskim komentarzem Jacka Leociaka.

Książka Jacka Leociaka pokazuje, że historia getta warszawskiego wciąż czeka na odkrycie. Autor proponuje nowe spojrzenie na miasto, a także odmienne od dotychczasowego pokazanie historii getta. Koncentruje się na wartości przeżycia poznawczego, którego doświadczamy w konfrontacji ze śladami przeszłości. Te ślady prowadzą nas do ludzi, którzy kiedyś żyli i umierali w getcie. Poznanie ich historii pozwoli nam na nowo odkryć miejsca w Warszawie, w których kiedyś „coś było”, a teraz „niczego już nie ma”. Jak pisze autor we wstępie: „Chociaż getto warszawskie zmiecione zostało z powierzchni ziemi, to jednak jego mocne, rozrośnięte w głąb korzenie wciąż tkwią pod asfaltem nowych ulic, pod chodnikami wyłożonymi nowoczesną kostką brukową, pod zielenią osiedlowych trawników. Ambicją tej książki jest pomoc w nauce patrzenia na to, co po getcie w krajobrazie współczesnej Warszawy pozostało.”

Projekt zrealizowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Partner promocji: Muzeum Historii Żydów Polskich. Patroni medialni: PAP, Gazeta Wyborcza, Gazeta.pl Warszawa, Radio TOK FM, Tygodnik Powszechny, Midrasz

Kontakt: Agnieszka Wróblewska, e-mail:a.wroblewska@dsh.waw.pl, tel. 22 255 05 00, 533 190 000


Dr Jacek Leociak - kieruje Zespołem Badań nad Literaturą Holokaustu w Instytucie Badań Literackich PAN, jest członkiem Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, redaktorem rocznika "Zagłada Żydów. Studia i materiały". Wraz z Barbarą Engelking opracowuje koncepcję galerii „Zagłada” w Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie. Opublikował: Tekst wobec Zagłady. O relacjach z getta warszawskiego (1997, tłumaczenie angielskie 2004); Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście (2001 – wspólnie z Barbarą Engelking, tłumaczenie angielskie 2009); Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji (2009); Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów (2010).  

Dom Spotkań z Historią (DSH) – instytucja kultury m. st. Warszawy – zajmuje się popularyzowaniem historii XX wieku Polski i Europy Środkowo-Wschodniej. Organizuje wystawy, pokazy filmowe, spotkania ze świadkami, seminaria, warsztaty edukacyjne, akcje miejskie oraz prowadzi działalność wydawniczą i dokumentacyjną. W Mediotece, cyfrowym archiwum DSH, gromadzone są źródła dźwiękowe, ikonograficzne i filmowe. W DSH działa księgarnia historyczna. DSH czynny: wtorek-piątek: 10.00-18.00, sobota-niedziela: 11.00-18.00 oraz podczas spotkań wieczornych. Na wszystkie imprezy WSTĘP WOLNY. www.dsh.waw.pl